Băng tải là gì? Top 10+ các loại băng tải công nghiệp phổ biến 2026

Băng tải (hay băng chuyền) là hệ thống truyền động vận chuyển vật liệu, hàng hóa không thể thiếu trong sản xuất hiện đại. Các loại băng tải như băng tải cao su, băng tải cấp liệu, băng tải chịu nhiệt, băng tải con lăn, băng tải nhựa, băng tải inox, băng tải lưới, băng tải xích, băng tải pvc, băng tải pu, băng tải xích nhựa, băng tải xích inox, băng tải lưới inox, băng tải góc cong, băng tải xoắn ốc, băng tải xích tấm, băng tải xích treo, băng tải co rút… đều được thiết kế đáp ứng từng nhu cầu vận chuyển đặc thù trong các ngành công nghiệp khác nhau.

Việc lựa chọn đúng các loại băng tải giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm chi phí vận hành, tăng hiệu suất và đảm bảo an toàn lao động. Mỗi loại băng tải có cấu tạo, vật liệu dây băng tải, khả năng chịu tải, chịu nhiệt, chống mài mòn và ứng dụng riêng biệt.

Để hiểu rõ hơn về các loại băng tải, cần đi sâu vào cấu tạo, đặc điểm kỹ thuật, ưu nhược điểm và tiêu chí lựa chọn phù hợp với từng môi trường sản xuất. Bài viết này chia sẽ toàn bộ kiến thức về băng tải cấu tạo băng tải, dây băng tải và giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp.

Cấu tạo băng tải: Thành phần và nguyên lý hoạt động cơ bản của các loại băng tải

Cấu tạo băng tải gồm các bộ phận băng tải liên kết chặt chẽ, phối hợp nhịp nhàng tạo thành hệ thống vận chuyển hoàn chỉnh.

Thành phần cơ bản của một hệ thống băng tải bao gồm:

• Khung băng tải: Là bộ phận chịu lực chính, thường làm từ thép sơn tĩnh điện, inox hoặc nhôm định hình. Khung đảm bảo độ cứng vững, ổn định cho toàn hệ thống.
• Dây băng tải: Là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với vật liệu, có thể làm từ PVC, PU, cao su, lưới inox, xích nhựa hoặc inox tùy ứng dụng.
• Con lăn băng tải: Nâng đỡ dây băng, giúp dây băng di chuyển trơn tru, định hình mặt phẳng vận chuyển. Có con lăn chủ động, bị động, con lăn đỡ, con lăn côn cho băng tải cong.
• Rulo băng tải: Tang chủ động và tang bị động Truyền động cho dây băng tải, thường làm từ thép hoặc inox, có thể bọc cao su tăng ma sát.
• Động cơ băng tải: Cung cấp lực kéo, điều chỉnh tốc độ băng tải. Động cơ có thể là loại chân đế, mặt bích, cốt âm trục vuông góc hoặc truyền động qua xích kéo, phù hợp từng loại băng tải.
• Bộ căng và điều chỉnh: Gồm tăng đưa, lò xo, cơ cấu chống lệch băng, giúp dây băng luôn căng, tránh trùng và lệch băng khi vận hành.
• Tủ điện điều khiển: Biến tần băng tải, PLC, cảm biến, nút nhấn, giúp điều khiển tốc độ, hướng di chuyển, khởi động/dừng và bảo vệ hệ thống.
• Phụ kiện băng tải: Một số hệ thống băng tải có các phụ kiện tích hợp như thanh dẫn hướng sản phẩm, gân vách bèo băng tải.

Nguyên lý hoạt động của băng tải dựa trên ma sát giữa dây băng và con lăn chủ động. Khi động cơ quay, con lăn chủ động kéo dây băng chuyển động, các con lăn bị động và con lăn đỡ giúp dây băng di chuyển ổn định, không bị lệch khỏi đường ray.

Các loại băng tải công nghiệp phổ biến trong nhà máy sản xuất hiện nay

Băng tải cao su: Đặc tính, ứng dụng, cấu tạo và lựa chọn

Băng tải cao su là dòng băng tải xuất hiện sớm nhất, nổi bật với khả năng chịu tải trọng lớn, chịu va đập, mài mòn và môi trường khắc nghiệt. Dây băng tải cao su thường là cao su tổng hợp, có thể bổ sung thêm các chất phụ gia để tăng khả năng chịu dầu, chịu nhiệt, chịu hóa chất hoặc tăng độ bền kéo với lõi thép hoặc lớp bố vải EP.

Cấu tạo dây băng tải cao su gồm nhiều lớp: lớp mặt cao su chịu mài mòn, lớp bố vải polyester/nylon chịu lực kéo, lớp cao su trung gian giảm rung lắc, có thể có thêm lớp lõi thép cho tải trọng lớn. Độ dày dây băng tải, số lớp bố, loại gân (trơn, gân V, gân tai bèo) và vật liệu cao su quyết định khả năng chịu tải, chịu nhiệt và ứng dụng thực tế.

Ứng dụng của các loại băng tải cao su chủ yếu trong ngành khai khoáng, xi măng, vật liệu xây dựng, vận chuyển hàng nặng ngoài trời, môi trường có hóa chất, dầu mỡ hoặc nhiệt độ cao.

Khi chọn mua băng tải cao su, cần xác định loại sản phẩm vận chuyển, tải trọng, tốc độ, môi trường làm việc và ngân sách để lựa chọn loại dây băng phù hợp (trơn, gân V, chịu nhiệt, chịu dầu, chịu hóa chất, lõi thép…).

Băng tải cấp liệu: Vai trò và thiết kế

Băng tải cấp liệu (feeder conveyor) đóng vai trò quan trọng trong việc nạp nguyên liệu tự động cho các dây chuyền sản xuất. Đặc điểm nổi bật là khả năng kiểm soát lưu lượng, tốc độ cấp liệu và bảo vệ sản phẩm khỏi rơi vãi, thất thoát.

Thiết kế băng tải cấp liệu thường tích hợp phễu chứa lớn, hệ thống dẫn hướng, lòng chắn, cảm biến tải trọng và biến tần điều chỉnh tốc độ. Vật liệu chế tạo khung có thể là thép không gỉ hoặc nhựa, dây băng tải sử dụng PVC, PU, cao su hoặc lưới tùy loại vật liệu cấp.

Băng tải cấp liệu có thể thiết kế dạng băng tải gầu, trục vít hoặc băng tải nghiêng để phù hợp với từng loại nguyên liệu (bột, hạt, lỏng, vật liệu nặng). Ứng dụng phổ biến trong ngành thực phẩm, dược phẩm, vật liệu xây dựng, hóa chất, nơi yêu cầu cấp liệu chính xác, liên tục và đảm bảo vệ sinh an toàn.

Băng tải chịu nhiệt: Vật liệu, giới hạn nhiệt độ, ứng dụng

Băng tải chịu nhiệt được thiết kế để vận chuyển vật liệu, sản phẩm ở nhiệt độ cao như trong lò nung, dây chuyền sấy, hấp, cấp đông hoặc xử lý nhiệt. Các loại dây băng tải chịu nhiệt phổ biến gồm:

• Băng tải cao su chịu nhiệt: Chịu nhiệt tốt nhất dưới 700°C, phù hợp vận chuyển clinker, xi măng, vật liệu nóng.
• Băng tải lưới teflon: Chịu nhiệt từ -70°C đến 260°C, ứng dụng trong máy sấy UV, in lụa, thực phẩm.
• Băng tải lưới inox: Chịu nhiệt từ -96°C đến 600°C, dùng trong sấy, hấp, cấp đông, nướng thực phẩm.
• Băng tải vải nỉ: Chịu nhiệt lên tới 600°C, dùng trong ngành in, sấy đặc biệt, bao bì carton, băng tải máy giặt ủi công nghiệp, chế bến gỗ.

Khi chọn băng tải chịu nhiệt, cần xác định nhiệt độ cao nhất của vật liệu, môi trường làm việc và loại dây băng phù hợp để đảm bảo tuổi thọ và hiệu quả vận hành.

Băng tải con lăn: Loại con lăn, vật liệu con lăn, ứng dụng phổ biến

Băng tải con lăn là hệ thống vận chuyển sử dụng các con lăn lắp song song trên khung, phù hợp vận chuyển hàng hóa có đáy phẳng như thùng carton, pallet, hộp, kiện hàng. Các loại con lăn phổ biến:

• Con lăn thép mạ kẽm: Chịu tải lớn, dùng trong môi trường khô ráo.
• Con lăn inox: Chống ăn mòn, phù hợp ngành thực phẩm, hóa chất.
• Con lăn nhựa (PA, PU, PP, POM): Nhẹ, chống ăn mòn, giảm tiếng ồn, phù hợp vận chuyển nhẹ, yêu cầu vệ sinh cao.

Băng tải con lăn có thể là loại tự do (hàng hóa tự lăn theo trọng lực) hoặc truyền động bằng motor (kiểm soát tốc độ, hướng di chuyển). Ứng dụng rộng rãi trong kho vận, đóng gói, lắp ráp, chế biến thực phẩm, dược phẩm, sản xuất ô tô, bao bì, logistics.

Băng tải nhựa (PVC, PU, Modular Belt): Ưu nhược điểm và ứng dụng

Băng tải nhựa gồm các dòng chính: các loại băng tải PVC, băng tải PU và nhựa Modular Belt, mỗi loại có đặc tính và ứng dụng riêng biệt.

• Băng tải PVC: Làm từ polyvinyl clorua, giá thành rẻ, dễ thiết kế, thay thế, phù hợp vận chuyển hàng nhẹ, trung bình. Không nên dùng cho thực phẩm tiếp xúc trực tiếp hoặc môi trường nhiệt độ cao trên 70°C. Ứng dụng trong ngành điện tử, dược phẩm, logistics, đóng gói.
• Băng tải PU: Làm từ polyurethane, an toàn thực phẩm, không chứa phụ gia độc hại, chịu nhiệt tốt hơn (-40°C đến 100°C), phù hợp vận chuyển thực phẩm tươi sống, nóng, ngành y tế, dược phẩm. Giá thành cao hơn PVC, độ dày dây băng thường nhỏ, phù hợp chế tạo băng tải mini.
• Băng tải nhựa Modular Belt: Là loại băng tải làm từ vật liệu nhựa POM, PP, PE, PA, đúc khuôn tạo các mắt hay gọi là link băng tải liên kết kểu xếp gạch tạo thành băng tải theo kích thước yêu cầu cho hệ thống.

Băng tải inox và băng tải lưới inox: Thiết kế vệ sinh, an toàn thực phẩm

Băng tải inox và băng tải lưới inox nổi bật với khả năng chịu nhiệt, chống ăn mòn, dễ vệ sinh, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm khắt khe nhất.

• Băng tải inox: Khung, dây băng làm từ inox 304, 201 hoặc 316, phù hợp môi trường ẩm ướt, hóa chất, thực phẩm, thủy sản, luyện kim.
• Băng tải lưới inox: Dây băng là lưới inox đan X, đan V hoặc ô vuông, chịu nhiệt lên tới 700°C, bề mặt thoáng khí, dễ vệ sinh, phù hợp sấy, hấp, cấp đông, rửa thực phẩm, thủy sản, ngành in, luyện kim. Ưu điểm nổi bật: không gỉ sét, bền bỉ, chịu lực tốt, dễ bảo trì, đáp ứng tiêu chuẩn FDA, HACCP, ISO 22000 cho ngành thực phẩm.

Các loại băng tải xích: Băng tải xích nhựa, xích inox, xích tấm, xích treo

Băng tải xích là hệ thống vận chuyển sử dụng các mắt xích liên kết, truyền động bằng động cơ, phù hợp vận chuyển tải trọng lớn, sản phẩm cồng kềnh hoặc hình dạng phức tạp. Các loại băng tải xích phổ biến:

• Băng tải xích nhựa: Nhẹ, thẩm mỹ cao, vận hành êm, phù hợp ngành thực phẩm, nước giải khát, mỹ phẩm, vận chuyển chai lọ, hộp đựng.
• Băng tải xích inox: Chịu mài mòn, tải nặng, môi trường khắc nghiệt, ngành thực phẩm, bánh kẹo, nước uống, lắp ráp công nghiệp.
• Băng tải xích tấm: Sử dụng các tấm inox liên kết bản lề, chịu tải lớn, vận chuyển phụ tùng, vật liệu nặng, ngành ô tô, khai khoáng.
• Băng tải xích treo: Lắp đặt trên cao, tiết kiệm không gian, vận chuyển linh kiện ô tô, phun sơn, mổ gia cầm, kho bãi, chế biến thực phẩm.

Băng tải xích có thể thiết kế dạng thẳng, cong, nghiêng, tích hợp cảm biến, biến tần điều khiển tốc độ, đáp ứng đa dạng nhu cầu sản xuất.

Băng tải lưới: Cấu trúc, vật liệu, ứng dụng sấy và rửa

Băng tải lưới có bề mặt dây băng dạng lưới, thường làm từ inox, thép không gỉ hoặc nhựa chịu nhiệt. Cấu trúc lưới giúp thoát nước, thông gió, chịu nhiệt tốt, dễ vệ sinh. Ứng dụng chủ yếu trong dây chuyền sấy, hấp, làm nguội, cấp đông, rửa thực phẩm, thủy sản, nông sản, ngành in, luyện kim, điện tử. Băng tải lưới inox 304 là lựa chọn ưu tiên cho ngành thực phẩm nhờ khả năng chống gỉ sét, dễ vệ sinh, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

• Xem thêm: Tổng hợp các loại vật liệu sản xuất lưới băng tải

Băng tải cong: Thiết kế, bản vẽ, sai số kỹ thuật cần chú ý

Băng tải cong hay gọi băng tải góc cong là giải pháp chuyển hướng vận chuyển trong hệ thống băng tải, thường sử dụng góc 90°, 180°, đôi khi 45°, 135°. Thiết kế băng tải góc cong đòi hỏi kỹ thuật cao, đặc biệt là gia công trục pulley côn, cơ cấu dẫn hướng chống lệch dây băng.

Các loại băng tải góc cong phổ biến: băng tải PVC, PU, con lăn, xích nhựa, xích inox, lưới inox. Vật liệu khung thường là inox 201, 304 hoặc thép sơn tĩnh điện. Sai số kỹ thuật khi chế tạo băng tải góc cong dễ dẫn đến vận hành trục trặc, cần chú ý bản vẽ chuẩn, độ cao cos sàn, bản rộng dây băng, tốc độ tải và cơ cấu chống chuồi dây băng.

Băng tải xoắn ốc: Nguyên lý, ưu nhược điểm, ứng dụng tiết kiệm diện tích xưởng

Băng tải xoắn ốc (spiral conveyor) là hệ thống băng tải đa tầng, vận chuyển sản phẩm lên xuống trong phạm vi hẹp, tiết kiệm diện tích nhà xưởng.

Thiết kế dạng xoắn quanh trục đứng, phù hợp chuyển tải giữa các tầng, kéo dài thời gian lưu sản phẩm trong quy trình sấy, làm nguội, thổi khô.

Ưu điểm: tiết kiệm không gian, tăng hiệu suất vận chuyển, phù hợp dây chuyền sấy, làm nguội, cấp đông thực phẩm, bánh kẹo, thủy sản. Nhược điểm: cấu tạo phức tạp, chi phí đầu tư và bảo trì cao, yêu cầu kỹ thuật thiết kế chính xác.

Các loại băng tải cho hệ thống xoắn ốc bao gồm:

• Băng tải lưới xoắn ốc cấp đông làm mát thực phẩm thịt, bán kẹo
• Băng tải xích xoắn ốc dùng trong sản xuất nước giải khát, sữa hộp lon bao bì
• Băng tải con lăn xoắn ốc dùng trong tải bao thùng hộp đóng gói kho thành phẩm, lốp xe, kho phân loại
• Băng tải nhựa xoắn ốc dùng trong bánh kẹo thực phẩm

Băng tải co rút: Ứng dụng phân loại và vận chuyển hàng hóa kho bãi, logistic

Băng tải co rút (telescopic conveyor) là hệ thống có thể thu gọn hoặc kéo dài linh hoạt, phù hợp kho bãi, bốc xếp hàng hóa lên xe, container, tối ưu không gian, tăng hiệu suất vận chuyển.

Cấu tạo gồm khung thép sơn tĩnh điện, dây băng PVC hoặc PVK, cơ cấu co rút nhiều tầng, động cơ giảm tốc, tủ điện điều khiển biến tần, bánh xe di động.

Ứng dụng trong kho vận, logistics, trung tâm phân phối, cảng biển, siêu thị, hỗ trợ bốc xếp, đóng gói, vận chuyển hàng hóa linh hoạt, tiết kiệm chi phí nhân công.

Lưu ý thiết kế, bảo trì và tiêu chuẩn an toàn của các loại băng tải

Thiết kế hệ truyền động và thiết bị căng, điều chỉnh

Hệ truyền động là bộ phận cung cấp năng lượng cho băng tải, gồm:

• Động cơ giảm tốc: Chọn công suất phù hợp tải trọng, tốc độ, cho các loại băng tải. Có thể là motor chân đế, mặt bích, cốt âm trục vuông góc, công suất từ 6W đến 160kW, điện áp 1 pha hoặc 3 pha.
• Pulley (tang chủ động, bị động): Truyền lực kéo cho dây băng, thường bọc cao su tăng ma sát, thiết kế trục côn cho băng tải cong.
• Biến tần: Điều chỉnh tốc độ băng tải linh hoạt, tiết kiệm điện năng, bảo vệ động cơ.
• Thiết bị căng (tăng đua, lò xo, gối bạc đạn UCFL/UCT): Giữ dây băng luôn căng, chống trùng, căn chỉnh chống lệch băng, tăng tuổi thọ dây băng.

Bảo trì, vệ sinh, xử lý sự cố thường gặp các loại băng tải

Bảo trì và vệ sinh định kỳ giúp kéo dài tuổi thọ, đảm bảo vận hành ổn định, giảm sự cố như sàng băng, lệch băng, mòn, rách dây băng.

Các sự cố thường gặp:

• Sàng băng, lệch băng: Do lắp đặt sai kỹ thuật, lực căng không đều, con lăn mòn, vật liệu tải không phân bố đều. Khắc phục bằng cách cân chỉnh lực căng, điều chỉnh con lăn, vệ sinh rulo, thêm cơ cấu dẫn hướng.
• Mòn, rách dây băng: Do vật liệu sắc cạnh, tải trọng vượt mức, dây băng kém chất lượng. Cần kiểm tra, thay thế dây băng, chọn vật liệu phù hợp.
• Động cơ quá tải, cháy: Do tải trọng vượt mức, thiếu bảo trì, bôi trơn. Cần kiểm tra tải trọng, bảo trì động cơ, thay dầu mỡ định kỳ.
• Tiếng ồn, rung lắc: Do con lăn, vòng bi mòn, lắp đặt không cân bằng. Thay thế con lăn, vòng bi, kiểm tra khung sườn.

Vệ sinh định kỳ giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, vật liệu dư thừa, đảm bảo hiệu suất và an toàn vận hành.

Tiêu chuẩn an toàn và vệ sinh cho các loại băng tải thực phẩm

Băng tải sử dụng trong ngành thực phẩm phải đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vật liệu, vệ sinh và an toàn thực phẩm:

• FDA (Hoa Kỳ): Quy định vật liệu tiếp xúc thực phẩm, giới hạn tối đa các chất di chuyển vào thực phẩm.
• EU EC 1935/2004: Giới hạn di chuyển tổng thể (OML), giới hạn di chuyển cụ thể (SML) cho từng chất.
• HACCP: Phân tích mối nguy, kiểm soát điểm tới hạn, đảm bảo vệ sinh toàn bộ quy trình sản xuất.
• EHEDG, ISO 22000: Tiêu chuẩn thiết kế hợp vệ sinh, quản lý an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, kiểm soát sản phẩm không phù hợp.

Vật liệu dây băng tải phải là PU, nhựa POM, inox 304, không chứa phụ gia độc hại, dễ vệ sinh, không bám dính, không phát sinh mùi hoặc chất độc hại khi vận hành.

Thiết kế băng tải phải dễ tháo lắp, vệ sinh, không có khe hở tích tụ vi sinh vật, tích hợp hệ thống làm sạch tự động nếu cần thiết.

Tổng kết ngắn gọn

Các loại băng tải như băng tải cao su, băng tải cấp liệu, băng tải chịu nhiệt, băng tải con lăn, băng tải nhựa, băng tải inox, băng tải lưới, băng tải xích, băng tải pvc, băng tải pu, băng tải xích nhựa, băng tải xích inox, băng tải lưới inox, băng tải góc cong, băng tải xoắn ốc, băng tải xích tấm, băng tải xích treo, băng tải co rút… là giải pháp tối ưu hóa vận chuyển, nâng cao hiệu suất và đảm bảo an toàn trong sản xuất hiện đại.

Việc lựa chọn đúng loại băng tải, vật liệu dây băng tải, cấu tạo phù hợp với môi trường và yêu cầu kỹ thuật sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất và đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn, vệ sinh quốc tế.

Băng Tải Perason – Đơn vị top đầu trong thiết kế, chế tạo, cung cấp các loại băng tải chuẩn công nghiệp ưu tiên về về an toàn lao động và thẩm mĩ – hiệu suất hệ thống, dây băng tải, phụ kiện băng tải chất lượng cao, giá cạnh tranh, bảo hành dài hạn. Đội ngũ kỹ sư chuyên ngành tư vấn tận tâm, giải pháp tối ưu cho mọi nhu cầu sản xuất.

Liên hệ ngay để được tư vấn kỹ thuật, nhận báo giá và giải pháp băng tải phù hợp nhất cho doanh nghiệp.